“Minh bạch là một dạng trung thực và chính xác, chỉ những doanh nghiệp trung thực và khát khao hiểu rõ chính mình thông qua những con số mới xứng đáng được trao cơ hội, niềm tin và vốn”.

IPO (Initial Public Offering) thường được coi là cột mốc quan trọng để nâng tầm doanh nghiệp, nhưng điều đó không có nghĩa là mọi công ty đều cần hoặc nên theo đuổi nó. Trên thực tế, IPO có thể mang lại nhiều thách thức hơn lợi ích nếu không được chuẩn bị kỹ lưỡng hoặc không phù hợp với định hướng phát triển của doanh nghiệp. Dưới đây là 7 lý do chi tiết giải thích tại sao IPO có thể không phải là con đường bạn cần lựa chọn.

1. Không có nhu cầu huy động vốn lớn

Một trong những lý do chính khiến doanh nghiệp chọn IPO là huy động vốn từ công chúng. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có nhu cầu này. Nếu doanh nghiệp của bạn đã có dòng tiền ổn định, khả năng sinh lời tốt và đủ nguồn tài chính để mở rộng, thì việc huy động thêm vốn qua IPO sẽ trở nên thừa thãi.

Ngoài ra, doanh nghiệp có thể tìm đến các kênh huy động vốn khác như quỹ đầu tư tư nhân, trái phiếu doanh nghiệp, hoặc vay ngân hàng với điều kiện linh hoạt và ít ràng buộc hơn IPO. Đặc biệt, các doanh nghiệp có mối quan hệ vững chắc với nhà đầu tư chiến lược thường không cần tìm đến thị trường công chúng để tìm kiếm nguồn vốn.

2. Ngại tiết lộ thông tin nhạy cảm

IPO đòi hỏi sự minh bạch tuyệt đối, từ báo cáo tài chính chi tiết đến chiến lược kinh doanh dài hạn. Nếu bạn muốn bảo vệ thông tin nội bộ, tránh để đối thủ cạnh tranh khai thác hoặc giữ bí mật các yếu tố cốt lõi của doanh nghiệp, IPO có thể không phải là lựa chọn tốt.

Việc công khai các báo cáo tài chính cũng mang lại áp lực lớn. Các doanh nghiệp niêm yết thường xuyên phải công bố kết quả kinh doanh định kỳ và chịu sự soi xét từ công chúng, nhà đầu tư và truyền thông. Điều này không chỉ làm mất đi sự linh hoạt trong quản trị mà còn tạo thêm áp lực khi có biến động kinh doanh không như kỳ vọng.

3. Quy mô doanh nghiệp quá nhỏ để IPO

Không phải doanh nghiệp nào cũng đạt đến quy mô đủ lớn để thu hút nhà đầu tư trên thị trường công chúng. Một doanh nghiệp nhỏ, dù có tiềm năng, thường gặp khó khăn trong việc chứng minh khả năng sinh lời lâu dài hoặc đạt được sự chú ý của các nhà đầu tư lớn.

Chi phí IPO, bao gồm phí tư vấn tài chính, luật pháp, và tuân thủ các quy định phức tạp, có thể dễ dàng vượt quá lợi ích tài chính mà doanh nghiệp nhỏ thu được. Thay vì IPO, các công ty quy mô nhỏ có thể tập trung vào việc tối ưu hóa hoạt động và mở rộng qua các nguồn tài chính tư nhân.

4. Hệ thống quản trị chưa chuẩn hóa

IPO yêu cầu doanh nghiệp có hệ thống quản trị nội bộ chặt chẽ, minh bạch và tuân thủ theo các chuẩn mực quốc tế. Nếu doanh nghiệp của bạn chưa có hệ thống quản lý rủi ro, kiểm soát tài chính, hoặc chưa xây dựng đội ngũ chuyên môn để đáp ứng yêu cầu từ thị trường công chúng, IPO có thể trở thành một rủi ro lớn.

Các vấn đề về quản trị không chỉ ảnh hưởng đến khả năng IPO thành công mà còn làm giảm niềm tin từ các nhà đầu tư tiềm năng. Một hệ thống quản trị lỏng lẻo sau IPO có thể dẫn đến những sai lầm nghiêm trọng, làm suy giảm giá trị công ty và mất lòng tin của thị trường.

5. Chi phí IPO quá cao và quy trình phức tạp

IPO không chỉ là việc đưa doanh nghiệp lên sàn mà còn là một quá trình kéo dài, đòi hỏi nguồn lực tài chính và nhân sự lớn. Từ việc chuẩn bị hồ sơ, xây dựng hồ sơ năng lực cho đến tổ chức roadshow để quảng bá cổ phiếu, tất cả đều tiêu tốn thời gian và tiền bạc.

Sau khi IPO, doanh nghiệp còn phải duy trì các chi phí tuân thủ như kiểm toán, báo cáo tài chính, và trả lương cho ban quản trị. Với các công ty vừa và nhỏ, những chi phí này có thể vượt xa lợi ích mà IPO mang lại.

6. Mất quyền kiểm soát

Khi trở thành công ty đại chúng, bạn phải chia sẻ quyền kiểm soát với các cổ đông và chịu trách nhiệm giải trình trước họ. Điều này có thể làm suy giảm quyền tự quyết của đội ngũ lãnh đạo trong việc định hình chiến lược và vận hành doanh nghiệp.

Những quyết định quan trọng của doanh nghiệp, chẳng hạn như đầu tư mở rộng, phân phối lợi nhuận, hoặc thay đổi chiến lược kinh doanh, có thể phải thông qua hội đồng cổ đông. Điều này làm giảm đi sự linh hoạt trong quản trị và có thể gây mâu thuẫn lợi ích giữa các bên.

7. Áp lực từ thị trường công chúng

Doanh nghiệp niêm yết luôn phải đối mặt với áp lực từ thị trường chứng khoán. Các nhà đầu tư thường đặt kỳ vọng vào tăng trưởng ngắn hạn, buộc doanh nghiệp phải tập trung vào các kết quả tài chính tức thì, thay vì thực hiện chiến lược dài hạn.

Áp lực từ việc duy trì giá cổ phiếu cao có thể khiến doanh nghiệp phải đưa ra những quyết định thiếu cân nhắc, chẳng hạn như cắt giảm chi phí nghiên cứu và phát triển hoặc mở rộng thị trường một cách vội vã. Những áp lực này thường không phù hợp với doanh nghiệp đang trong giai đoạn phát triển bền vững.

Kết luận

IPO không phải là con đường duy nhất để doanh nghiệp phát triển. Trước khi quyết định phát hành cổ phiếu ra công chúng, bạn cần xem xét kỹ lưỡng nhu cầu vốn, khả năng quản trị và định hướng dài hạn của doanh nghiệp. Thay vì chạy theo xu hướng, hãy tập trung vào việc tối ưu hóa giá trị cốt lõi và tìm kiếm các phương thức huy động vốn phù hợp hơn để đạt được mục tiêu kinh doanh của bạn.